Phạm Ngọc Hưng (sinh năm 1984, xã Vũ Quý, Kiến Xương, Thái Bình) từng học chuyên ngành Khoa học cây trồng, Đại học Nông nghiệp 1 Hà Nội (nay là Học viện Nông nghiệp Việt Nam). Tốt nghiệp đại học, anh đã có việc làm ổn định tại Công ty Giống cây trồng Nam Định.
Thế nhưng sau một thời gian tích lũy vốn liếng, kinh nghiệm, năm 2015, anh quyết định từ bỏ vị trí kỹ sư nông nghiệp để trở thành một nông dân trực tiếp sản xuất, gắn bó với đồng ruộng ngay trên mảnh đất đã sinh ra mình.
Trong bối cảnh kinh tế phát triển, nhiều người dân bỏ ruộng, không cấy vì đồng đất chua trũng, hiệu quả thấp, để ruộng thành bãi hoang thì anh lại khởi nghiệp từ bãi cỏ hoang ấy. Chẳng có ai ủng hộ, gia đình người thân cũng “bàn lùi” trước chí hướng trở thành “đại điền chủ” của anh. Nhiều người bán tín, bán nghi, thậm chí còn bảo anh bị “khùng”. Thế nhưng người con quê hương 5 tấn vẫn theo đuổi con đường của mình để khẳng định “trồng lúa có thể làm giàu”.
Sinh ra và lớn lên trên quê hương lúa, hiểu mồ hôi, công sức mà người nông dân phải bỏ ra để có được hạt thóc, hạt gạo vất vả đến chừng nào, trong anh luôn trăn trở: năng suất lúa đạt ngưỡng kịch trần nhưng sao người nông dân vẫn nghèo? Trong khi xã hội ngày càng phát triển, khoa học kỹ thuật được cải tiến, nếu không hình thành các vùng sản xuất lớn sẽ rất khó để làm giàu từ chính cái gọi là “lợi thế”.
Nghĩ là làm, vận động, tuyên truyền, thuyết phục, anh thuê được gần 20ha đất vùng chua trũng, khó canh tác của người dân với giá thuê 30kg thóc/sào/vụ để chỉnh trang, cải tạo. Những mảnh ruộng bỏ hoang cỏ mọc ngang người, anh phải thuê máy xúc để lộn đất, ủi cỏ, nạo vét toàn bộ hệ thống kênh mương trong vùng.
Anh đã đầu tư hàng trăm triệu đồng chỉnh trang, cải tạo đồng ruộng, gieo cấy giống lúa mới có tên Hương Việt 3. Đây là giống lúa ít sâu bệnh, chất lượng gạo ngon, năng suất trung bình đạt trên 2 tạ/sào. Sản xuất với quy mô lớn, anh Hưng mua giống, thuê người làm mạ, cấy máy.
Giống lúa Hương Việt 3 mà anh chọn cấy là giống lúa thuần chất lượng cao do Tiến sĩ Vũ Hồng Quảng, giảng viên Học viện Nông nghiệp Việt Nam cùng cộng sự nghiên cứu, chọn tạo. Với thời gian sinh trưởng ngắn, năng suất cao, chống chịu sâu bệnh tốt, thích ứng ở nhiều vùng sinh thái, chất lượng gạo ngon, hạt thon dài, đạt tiêu chuẩn gạo xuất khẩu, hàm lượng protein, amylose, vitamin và khoáng chất cao hơn hẳn gạo thường.
Mỗi vụ thu hoạch khoảng 100 tấn, anh đầu tư 100 triệu đồng mua máy sấy, gần 3 tỷ đồng lắp đặt hệ thống xay xát gạo hạt dài, trong đó có một số máy móc hiện đại như máy đánh bóng, máy bắn màu… để hạt gạo đẹp, không bị lẫn cám, tạp chất, bảo quản được lâu dài. Dù bán buôn với giá rất cao (20.000 đồng/kg) nhưng gạo sạch của Hưng vẫn luôn “cháy” hàng.
Hiện anh đã nộp hồ sơ đăng ký bảo hộ cho thương hiệu gạo “quê lúa”, dự kiến tháng 5/2017 sẽ được cấp phép. Đây là bước đi đầu tiên trên con đường xây dựng thương hiệu gạo mà anh ấp ủ.
Theo anh nhẩm tính, tổng chi phí cấy 1 sào lúa khoảng 1.134.000 đồng (bao gồm tiền thuê đất, phí dịch vụ HTX, thuê máy làm đất, thu hoạch, thuê làm mạ, cấy…), nếu cấy các giống lúa thông thường thì tổng thu nhập 1 sào đạt khoảng 1.440.000 đồng. Như vậy, trừ chi phí, mỗi sào lãi khoảng 300.000 đồng. Với gần 20ha, lợi nhuận mỗi vụ khoảng 150 triệu đồng. Khi đầu tư cơ giới hóa đồng bộ các khâu làm đất, cấy, thu hoạch, vận chuyển thì mức lãi còn cao hơn nhiều.
Cùng với việc thuê đất cấy lúa, anh mua lại 6 ô xưởng của kho lương thực, đầu tư hệ thống máy móc phục vụ xay xát, chế biến gạo. Không chỉ làm giàu cho bản thân, anh còn ký hợp đồng tiêu thụ lúa với các HTX của Kiến Xương, Tiền Hải và một số hộ tích tụ ruộng đất trong huyện.
Ngoài lượng thóc cấy được, bình quân mỗi năm anh thu mua khoảng 3.000 tấn thóc từ các HTX, hộ kinh doanh để chế biến, cung cấp cho nhà bếp của các công ty, doanh nghiệp.
Khát khao của anh không chỉ dừng lại làm giàu, tích tụ ruộng đất để sản xuất gạo hữu cơ chất lượng cao và xây dựng thương hiệu gạo sạch cho riêng mình. 20ha đất vẫn chưa đủ, vì vậy anh luôn tìm cách để tích tụ thêm.
Ước mơ của chàng kỹ sư trẻ mỗi lần tham quan, tìm hiểu về các vùng nông nghiệp tiên tiến nước ngoài chính là một ngày được thấy Thái Bình có những cánh đồng lúa, rau sạch ngút tầm mắt với những nông sản mang tên quê lúa được khách hàng trong và ngoài nước biết đến.
