Câu chuyện 3 chàng trai xây dựng lên công ty trị giá 10 tỷ đôla từ nghề cho thuê nệm hơi. Công ty đó được mọi người biết tới với cái tên Airbnb. Làm thế nào Airbnb – từ một startup lỗ dài ngày chỉ với doanh thu lẹt đẹt 200 USD/1 tuần, ăn ngũ cốc qua ngày – có thể lật ngược thế cờ để trở thành một doanh nghiệp được định giá 10 tỉ USD?
Khởi nghiệp từ nghề cho thuê nệm hơi
Vào tháng 7/2015, Brian Chesky và Joe Gebbia sống chung một căn hộ tại San Fancisco. Hai cử nhân RISD thất nghiệp đang lo lắng về kì hạn trả tiền phòng của mình. Họ nhận được tin tức, San Fancisco sẽ tổ chức một buổi hội nghị cho các nhà thiết kế Hội công nghiệp của Mỹ. Có rất nhiều khách đến nhưng phòng ở các khách sạn thì đã hết.
Hai người nảy ra ý tưởng, và họ biến nơi ở của mình thành nơi tạm trú. Lôi những chiếc nệm hơi ra khỏi tủ, và làm bữa sáng tại nhà, họ thiết kế lại căn hộ của mình. Và có 3 người đã ngủ chung với họ cuối tuần đó. Hai người nhận được 240 USD từ họ.
Ý tưởng “Giường hơi và bữa sáng” được họ chia sẻ trên blog nhận được sự chú ý của các blog thiết kế. Brian và Joe nhận ra đây là một ý tưởng kinh doanh tuyệt vời. Hai người lập lên trang Airbedandbreakfast.com, một nền tảng trực tuyến để mọi người cho thuê không gian trong nhà của họ.
Tháng 8/2008, họ rủ Nathan Blecharczyk, trở thành nhà đồng sáng lập thứ 3.
Hầu hết các nhà đầu tư cho rằng thị trường quá nhỏ, và công ty khởi nghiệp này, ban đầu được gọi là Airbed & Breakfast, chỉ đang cố thổi phồng về một số lượng nhỏ những tấm nệm hơi được quảng cáo nhiều nhất mà thôi.
Cạn tiền, Airbnb bắt đầu bán ngũ cốc, và thu được 30.000 USD trong quá trình này. Với lượng truy cập web thấp, Airbnb không thể tự nuôi sống bản thân, rơi vào khủng hoảng và phải sống nhờ vào ngũ cốc.
Gặp gỡ người sáng lập quỹ Y Combinator – Paul Graham – vào năm 2008, Airbnb bị thuyết phục và nộp đơn vào Y Combinator. Paul Graham cho rằng “đây là ý tưởng khủng khiếp”, nhưng ông rất thích những người sáng lập, vì họ “sẽ không từ bỏ”, và họ “rất giàu trí tưởng tượng.” Ông quyết định đầu tư và Airbnb cuối cùng đã huy động được 20.000 USD.
Sau đó, họ rút ngắn tên thành Airbnb và mở rộng từ việc cung cấp không gian chia sẻ thành bất động sản bao gồm toàn bộ nhà ở và các căn hộ, lâu đài, thuyền và nhà cây. Tháng 11/2010, bộ ba bắt đầu vòng gọi vốn đầu tiên. Ngày nay, Airbnb có khoảng 2 ngàn nhân viên hoạt động trong 21 văn phòng trên toàn cầu và cung cấp dịch vụ ở 34 ngàn thành phố.
Tự học hỏi và đưa ra “những ý tưởng dị biệt mang tính tổng hợp”
Hỏi những điều gì về quản trị mà Chesky không biết trong những ngày đầu. anh gần như không biết phải bắt đầu từ đâu. “Nó kiểu như là, tôi đã biết gì?”, anh nói. Nhưng anh không có lựa chọn nào ngoài dấn thân vì công ty không thể chờ đợi. Chesky nói anh đã học được 2 hướng: đầu tiên là thử và sai và điều thứ 2 là dạy bản thân cách đào sâu vào những vấn đề nhanh chóng – đặc biệt, bằng việc sử dụng một quá trình anh gọi là “đi đến nguồn”.
Thay vì cố gắng học mọi khía cạnh một chủ đề cụ thể, Chesky thấy rằng sẽ hiệu quả hơn khi dành thời gian nghiên cứu và xác định chỉ 1 nguồn tin tốt nhất trong lĩnh vực, sau đó tìm đến gặp người đó trực tiếp. “Nếu bạn chọn nguồn đúng, bạn có thể đi rất nhanh”, ông nói. Đó là một cách thức đã giúp ông rất nhiều.
“Những nguồn tin” đầu tiên của Chesky và các đồng sáng lập đến từ những cố vấn sớm nhất của họ, doanh nhân công nghệ Michael Seibel và Graham của Y Combinator. Đọc sách cũng là một dạng nguồn tin. Với Chesky, nguồn tin có thể nằm ở tiểu sử của một người hùng kinh doanh như Steve Jobs hay Walt Disney. Kỹ năng quản trị của Chesky chủ yếu học từ cuốn “Quản lý Năng suất cao” của Andy Grove. Để nắm quản trị khách sạn, anh tìm đến Cornell Hospitality Quarterly, tập san do Trường Quản trị Khách sạn của Đại học Cornell xuất bản.
Khi công ty trở nên nổi bật hơn, các nguồn tin của Chesky cũng đa dạng hơn. Sau đó là những buổi gặp với Mark Zuckerberg của Facebook, Jeff Bezos của Amazon và CEO John Donahoe của eBay. Ông cũng tìm đến Bob Iger và Marc Benioff để hỏi cách họ thúc đẩy nhóm lãnh đạo của mình làm nhiều hơn. Từ Sheryl Sandberg của Facebook ông đã học được những bài học về năng suất cần thiết khi mở rộng quy mô ra quốc tế.
Một khía cạnh chính của thuyết tìm nguồn của Chesky là thứ mà ông gọi là “những ý tưởng dị biệt mang tính tổng hợp” – nguyên lý cơ bản là tìm kiếm nguồn tin ở những nơi ít ai ngờ. Chẳng hạn như để học cách trở thành một nhà tuyển dụng giỏi, Chesky có thể không nói chuyện với một lãnh đạo nhân lực và thay vào đó tìm đến một đại diện thể thao, những người mà thành bại kinh doanh của họ đều phụ thuộc vào việc thu hút tài năng.
Tương tự, Chesky tìm đến Tenet không phải vì thông tin an ninh toàn cầu, mà cho văn hóa doanh nghiệp: Làm thế nào tạo ra một môi trường mở và minh bạch trong lĩnh vực kinh doanh bí mật? Từ cuộc nói chuyện của họ, anh học được tầm quan trọng của việc “đi dạo công viên”, thuyết của Walt Disney về việc trở thành một nhà quản lý hiện hữu.
Tenet nói với Chesky rằng ông sẽ dùng bữa ở nhà ăn mỗi ngày và ngồi vào những chiếc ghế khác nhau. Chesky nói Tenet còn dạy ông tầm quan trọng của việc gửi những lưu ý viết tay tới các nhân viên. Cựu Giám đốc CIA nói với Chesky rằng một số những khoảnh khắc ý nghĩa nhất trong công việc của ông là khi thấy tấm ghi chú ông viết cho nhân viên nhiều năm trước vẫn được dán trên bức tường của họ.
Một trong những thành tựu lớn nhất của Chesky chính là khi gặp Warren Buffett. Chesky liên lạc và hỏi liệu ông có thể đi đến Omaha để ăn trưa, một phần để nói về cách Airbnb có thể giúp mở rộng số phòng nghỉ dành cho cổ đông trong thị trấn tổ chức cuộc họp thường niên của Berkshire. Buổi thảo luận đã kéo dài 4 tiếng rưỡi.
Bài học lớn nhất mà Chesky hoạc được là giá trị công việc không bị lôi kéo bởi tiếng ồn. “Ông ấy ở trung tâm của Omaha”, Chesky nói. “Không có TV. Ông dành cả ngày đọc sách. Có lẽ ông ấy họp ít nhất 1 lần mỗi ngày và ông nghĩ rất sâu”. Trải nghiệm đó đã gây ảnh hưởng rất lớn với Chesky.
Khi trên đường đến sân bay, anh sợ mình sẽ quên nội dung buổi nói chuyện nên đã viết ngay lập tức một báo cáo 3.600 từ gửi cho nhóm của mình. Về phần mình, Buffett nói ông cảm thấy một đam mê chân thật muốn xây dựng công ty trong Chesky: “Tôi nghĩ anh ta sẽ làm điều mà anh ta đang làm cho dù làm không công”. Khi được hỏi Buffett có tính mua Airbnb? Ông nói: “Tôi ước mình đã nghĩ đến điều đó”.
Hiện tại trang web tạo điều kiện cho dịch vụ cho thuê chỗ ở tại 186 quốc gia và hơn 16.000 thành phố trên khắp thế giới. Tại Mỹ, Airbnb phải đối mặt với sự cạnh tranh từ các trang web cho thuê nhà ở trong kì nghỉ như HomeAway Inc. (công ty này mới đây đã tổ chức phát hành chứng khoán lần đầu), hay thị trường khách sạn. Airbnb bây giờ được định giá hơn 10 tỉ USD, theo Financial Times.
