Ngày nay, Mercedes-Benz là thương hiệu có giá trị hơn 25,84 tỷ USD.
Gottlieb Daimler đã chọn một số từ để tạo nên một câu nói nổi tiếng của Mercedes-Benz: “Das Beste oder Nichts”, có nghĩa là “Trở nên tốt nhất hoặc chẳng gì cả”.
Ngày nay, Mercedes-Benz có gần một trăm văn phòng làm việc trên toàn cầu. Cũng như rất nhiều doanh nghiệp thành công khác, thương hiệu này lúc ban đầu phát triển rất khiêm tốn. Nhưng theo thời gian, họ đã vượt rất nhiều thử thách để đưa thương hiệu phát triển như hiện nay.
Sự khởi đầu khiêm tốn
Carl Benz sinh ra ở Đức vào năm 1840 là con trai của một người lái động cơ. Cha ông mất khi ông hai tuổi và mẹ là người đã nuôi ông khôn lớn. Dù tài chính gia đình khó khăn, mẹ ông vẫn cố gắng cho ông học hành đến nơi đến chốn.
Ngay từ khi còn là một cậu bé, Benz đã rất thích công nghệ và có thể sử dụng tài lẻ của mình để kiếm thêm tiền. Công việc đầu tiên của ông là sửa đồng hồ đeo tay và đồng hồ treo tường. Sau đó, ông xây dựng một căn phòng tối để vẽ các bức tranh cho khách du lịch đến thăm Rừng Đen gần đó.
Sau khi kết thúc chương trình học trung học, Carl Benz đã quyết định học tại Đại học Bách khoa ở Karlsruhe. Năm 1864, ông tốt nghiệp ngành kỹ sư cơ khí. Carl là người rất yêu thích kỹ thuật, ông không muốn trở thành một công chức như dự định từ trước.
Trong quá trình học tập, Benz đã có bảy năm được đào tạo chuyên môn ở một số công ty. Nhưng ông lại cảm thấy bản thân không phù hợp với bất kỳ công ty nào.
Sau khi học nghề, ông đã thành lập xưởng động cơ của riêng mình ở Mannheim nhưng không kiếm được nhiều tiền. Nhiều năm sau, công việc kinh doanh vẫn không mấy tiến triển.
Vậy ông bắt đầu mọi thứ như thế nào?
Năm 1871, ở tuổi 27, Karl Benz cùng với August Ritter thành lập một xưởng cơ khí với tên the Iron Foundry and Mechanical Workshop ở Mannheim, chuyên cung cấp vật liệu xây dựng. Sau này, nơi đó được đổi tên thành Factory for Machines for Sheet-metal Working.
Vì lo lắng về cuộc sống mưu sinh, Carl Benz đã bắt tay vào làm việc trên động cơ đốt trong vào năm 1878. Ông coi nó không chỉ là một hệ thống truyền động của máy móc, mà còn là một bước quan trọng trên con đường hiện thực hóa ý tưởng của mình về một chiếc xe chạy không cần ngựa.
Benz kết hôn với Bertha vào năm 1872. Với sự ủng hộ của vợ, ông đã sử dụng của hồi môn để lập nghiệp. Công ty của ông gặp nhiều khó khăn, đến mức từng phải mang tài sản đi thế chấp. Trong hồi ký của mình, Benz đã viết: “Tôi đã kết hôn với một người theo chủ nghĩa lý trí, bà ấy biết bản thân mình muốn gì trong tất cả mọi việc, từ tầm thường đến chuyện trọng đại”. Trên thực tế, Bertha Benz là người vô cùng quan trọng đối với sự thành công sau này của Carl Benz.
Nhờ bất chấp thất bại trong kinh doanh, Carl Benz đã dẫn đầu trong việc phát triển động cơ mới. Năm 1878, để tăng doanh thu, ông bắt đầu làm việc để có được các bằng sáng chế mới.
Phát minh và sự đổi mới
Carl Benz đã thể hiện cho mọi người thấy được tài năng thực sự của mình. Trong quá trình thiết kế động cơ hai thì, Nhà nước đã liên tiếp công nhận những phát minh trước đó của ông. Benz đã sớm được cấp bằng sáng chế về hệ thống điều chỉnh tốc độ; đánh lửa sử dụng tia lửa điện với pin; bugi; bộ chế hòa khí; bộ ly hợp; lẫy chuyển số; và bộ tản nhiệt nước .
Vấn đề lại nảy sinh khi các ngân hàng tại Mannheim yêu cầu Benz phải chuyển đổi thành Nhà máy khí đốt vì chi phí sản xuất quá cao. Benz buộc phải hợp tác với nhiếp ảnh gia Emil Bühler và anh trai của ông ta (một người buôn bán phô mai) để có thể nhận thêm hỗ trợ từ ngân hàng. Năm 1882, công ty của công trở thành công ty cổ phần Gasmotoren Fabrik Mannheim.
Sau tất cả những thỏa thuận, Benz không hài lòng vì ông chỉ còn lại 5% cổ phần dù nắm cương vị trí là một giám đốc. Tệ hơn nữa, ý tưởng của ông không được xem xét khi công ty thiết kế các sản phẩm mới. Vì vậy, ông đã quyết định rút khỏi công ty đó chỉ sau một năm, vào năm 1883.
Đam mê của Benz đã dẫn dắt ông đến một cửa hàng sửa xe đạp ở Mannheim của Max Rose và Friedrich Wilhelm Eßlinger. Năm 1883, cả ba thành lập một công ty sản xuất máy móc công nghiệp: Benz & Company Rheinische Gasmotoren-Fabrik, thường được gọi là Benz & Cie.
Công ty đã cho phép Benz thỏa mãn niềm đam mê với việc thiết kế một chiếc xe chạy không ngựa. Dựa trên kinh nghiệm và niềm yêu thích với xe đạp, ông đã sử dụng công nghệ tương tự như khi tạo ra một chiếc ô tô với động cơ bốn thì đặt giữa các bánh sau do chính ông thiết kế. Công suất được dẫn truyền bằng hai xích con lăn tới trục sau.
Benz hoàn thành tác phẩm của mình vào năm 1885 và đặt tên nó là Benz Patent Motorwagen. Đây là chiếc ô tô đầu tiên được thiết kế hoàn chỉnh, không chỉ đơn giản là một cỗ xe có động cơ. Đó là lý do tại sao, Karl Benz được nhiều người xem là người phát minh ra ô tô.
Tuy nhiên, sự khởi đầu của Motorwagen vào năm 1885 lại kém nổi bật. Các bài kiểm tra hoạt động của xe thường khiến nhiều người chê cười khi nó liên tục đâm vào tường bởi ban đầu nó rất khó kiểm soát. Motorwagen đã được cấp bằng sáng chế vào ngày 29 tháng 1 năm 1886, với tên gọi là DRP-37435: “Ô tô chạy bằng khí đốt”.
Cuộc thử nghiệm thành công đầu tiên của Motorwagen được thực hiện vào mùa hè năm 1886 trên các con đường công cộng. Năm tiếp theo, Karl Benz tạo ra Motorwagen Model 2 với một số sửa đổi. Và vào năm 1887, Model 3 hoàn chỉnh với bánh xe bằng gỗ được ra mắt.
Sau đó, Benz quyết định bán chiếc xe Benz Patent Motorwagen và biến nó trở thành chiếc ô tô thương mại đầu tiên trong lịch sử.
Ban đầu, các khách hàng của ông thường phải đối mặt với một số vấn đề. Vào thời điểm đó, xăng chỉ có sẵn ở các hiệu thuốc. Họ bán nó như một sản phẩm tẩy rửa và không dự trữ với số lượng lớn. Người lái chiếc Motorwagen phiên bản đầu năm 1888 đã phải đẩy khi lái xe lên một ngọn đồi dốc.
Sự công nhận
Một câu chuyện được truyền lại rằng: “Vào sáng ngày 5 tháng 8 năm 1888, Berta Benz đã lén chồng lấy chiếc xe này và cùng 2 người con trai là Eugen và Richard đi 106 km từ Mannheim đến Pforzheim để thăm mẹ mình. Ngoài việc phải tìm kiếm nhiên liệu tại các hiệu thuốc, cô còn gặp phải nhiều vấn đề kỹ thuật khác. Đến khi trời tối, vì không còn cách nào khác nên cô phải sử dụng điện tín để cầu cứu Karl”.
Tại Triển lãm Hoàng gia Munich năm 1888, phát minh của Benz đã được trao huy chương vàng. Sự công nhận này đã mang lại nhiều đơn đặt hàng cho công ty. Vào thời điểm đó, nó là một thứ mới lạ mà chỉ những người giàu có mới có thể mua được. Công việc kinh doanh tốt đến mức Công ty Benz phải thuê thêm 50 công nhân vào năm 1889 và nhanh chóng chuyển đến một nhà máy lớn hơn. Đó là nơi mẫu xe bốn bánh mới bắt đầu được sản xuất vào năm 1890.
Tuy nhiên, các cộng sự của ông là Rose và Esslinger ngày càng nghi ngờ triển vọng tương lai đối với phát minh của Benz. Carl Benz một lần nữa phải đối mặt với việc tìm kiếm các nhà đầu tư mới. Vào tháng 5 năm 1890, Julius Ganß và Friedrich von Fischer đã thế chỗ Rose và Esslinger. Khi chia tay, Rose đã cho Benz một lời khuyên vô cùng ý nghĩa:
“Nếu tôi là cậu, tôi sẽ quên lãng những chiếc xe ô tô ấy đi”.
Với sự xuất hiện của các cổ đông mới, Rheinische Gasmotoren-Fabrik Benz & Cie đã có thể phát triển thành nhà máy sản xuất động cơ lớn thứ hai ở Đức.
Việc Benz tuyên bố Gottlieb Daimler là người Đức phát minh ra ô tô đầu tiên đã trở thành một thách thức lớn. Daimler đã tạo ra một động cơ đốt trong tốt hơn và được cấp bằng sáng chế trước động cơ của Benz 5 tháng. Daimler cũng trở thành nhà sản xuất ô tô bốn bánh thành công và là một trong những đối thủ cạnh tranh mạnh nhất của Benz ở cả thị trường Pháp và Đức.
Để cố gắng giành được vị trí lớn hơn tại thị trường Pháp, Daimler đã tạo ra một chiếc xe mới dựa trên thiết kế năm 1901 của Wilhelm Mayback và chiếc xe mới này sẽ được bán ở Pháp. Nhưng một công ty khác đã cấp phép sử dụng độc quyền tên Daimler ở Pháp.
Để giải quyết vấn đề giấy phép cho cái tên Daimler ở Pháp, ông quyết định đặt tên cho chiếc xe mới theo tên con gái lớn của Emil Jellinek là Mercedes. Emil Jellinek là một đối tác kinh doanh của Áo, và là đại diện của Daimler tại Pháp.
Mặc dù rất quan tâm đến nhau, nhưng Benz và Daimler chưa bao giờ gặp mặt. Trên thực tế, Daimler đã qua đời vào năm 1900, trước khi tên Mercedes được đặt cho chiếc xe mới.
Mercedes + Benz
Công ty Daimler vẫn tiếp tục kinh doanh sau khi người sáng lập qua đời. Hai công ty Daimler và Benz đều phải chịu sự ảnh hưởng trong thời kỳ suy thoái kinh tế sau Thế chiến thứ nhất. Để củng cố cơ hội tồn tại, các công ty đã hợp nhất để thành lập Mercedes-Benz vào năm 1926.
Vào thời điểm đó, những thành tích của Benz vẫn nhận được sự công nhận. Tuy nhiên, ông lại không còn tham gia nhiều vào hoạt động của công ty. Những chiếc xe của ông đã được các viện bảo tàng sưu tập. Ông đặc biệt vinh dự được chở bởi hàng trăm chiếc ô tô từ thành phố Heidelberg về nhà ông ở Ladenburg vào năm 1929. Cũng trong dịp đó, một số người nổi tiếng đã có bài phát biểu để vinh danh ông và tuyên bố ông là nhà phát minh của ô tô. Hai ngày sau, ngày 4 tháng 4 năm 1929, Benz qua đời tại nhà riêng ở Ladenburg.
Carl Benz đã sống để chứng kiến sự phát triển của giao thông đường bộ và cũng là bước đột phá cuối cùng trong ý tưởng của mình. Vào sinh nhật lần thứ 80, “nhà phát minh từng bị chế giễu và không được công nhận” đã được hưởng những danh hiệu từ khắp nơi trên thế giới.
Mười năm trước đó, Đại học Kỹ thuật Karlsruhe đã trao bằng tiến sĩ danh dự cho ông. Năm 1926, ông là người đầu tiên được trao quyền tự do cho thị trấn Ladenburg. Năm 1928, thống đốc Bang Baden đã trao tặng Carl Benz Huy chương Vàng của Bang.
Mặc dù, các nhà đổi mới ô tô sau này như Henry Ford đã biến chiếc xe thành một sản phẩm thành công hơn cho công chúng, nhưng người ta vẫn nhớ đến Benz. Họ xem ông là một thiên tài phát minh có những công trình đột phá, đưa những chiếc ô tô đến gần hơn với mọi người.
Mai Lâm
Theo RC
