Bài viết của anh Lâm Bình Bảo (CEO Prominent Dosiertechnik Viet Nam) đăng trong Group FB Quản trị và Khởi nghiệp.
THƯ GỞI Mr CEO.
HÃY BIẾT BƠI KHI RA BIỂN – MÔ HÌNH & CHIẾN LƯỢC KINH DOANH
Dear Mr CEO.
Có một thủy thủ già đưa 1 nhóm hành khách du ngoạn trên biển. Trong nhóm có 1 anh chàng điển trai, hoạt bát thu hút nhiều người quây vanh. Chàng trai cất tiếng hỏi người thủy thù “Bác ơi, bác có biết khiêu vũ không?” Người thủy thủ lắc đầu “Không ạ, tôi rất thích nhưng tôi không biết”. Chàng trai khoác eo 1 cô gái và lướt 1 điệu tango, cười lớn “Bác ơi, bác phí 1/3 cuộc đời rồi”. Một lúc sau, chàng trai lại hỏi “bác ơi, bác có biết hát không?”. Người thủy thủ già lại lắc đầu. Chàng trai cất tiếng hát du dương, mọi người vỗ tay tán thưởng, ngợi khen. Chàng trai hãnh diện “Bác ơi, bác phí thêm 1/3 cuộc đời rồi”. Người thủy thủ già im lặng. Một lúc sau, người thủy thủ già chợt cất tiếng hỏi “Này anh ơi, anh có biết bơi không?”. “Không, nhưng mà sao?” “Anh sắp phí cả cuộc đời rồi vì tàu mới va vào đá ngầm”.
Mr CEO ơi, kinh doanh mà không có mô hình và chiến lược kinh doanh tựa như anh chàng đển trai du ngoạn trên biển mà không biết bơi. Hát hay, khiêu vũ giỏi tựa như bán hàng và marketing, có thể thu hút được ai đó trong một thời gian. Nhưng trong môi trường thay đổi và trắc trở thì đôi lúc sử dụng tài năng của mình để khiêu vũ giữa bầy cá.
Mô hình kinh doanh là gì? Rất đơn giản đó là công thức kiếm tiền của một doanh nghiệp. Để kiếm được tiền doanh nghiệp phải biết rất rõ mình bán cái gì (SẢN PHẨM & DỊCH VỤ), cho ai (PHÂN KHÚC KHÁCH HÀNG MỤC TIÊU).
Tuy nhiên điều quan trọng hơn là phải thấu hiểu rõ lý do vì sao khách hàng mua của mình mà không mua của đối thủ cạnh tranh – đó chính là GIÁ TRỊ khách hàng nhận được. Gía trị chắc hẵn không phải từ trên trời rơi xuống. Vậy thì ta phải có NGUỒN LỰC nào và thực hiện HÀNH ĐỘNG gì và ai (ĐỐI TÁC) giúp ta tạo ra giá trị.
Hữu xạ không tự nhiên hương, thông điệp về giá trị phải được truyền tải qua KÊNH TRUYỀN THÔNG phù hợp và QUAN HỆ VỚI KHÁCH HÀNG cần được xây dựng tùy theo mục đích nhằm CHUYỂN GIAO GIÁ TRỊ ấy cho khách hàng. Ta cũng cần biết một khi khách hàng hài lòng, ta có được NGUỒN DOANH THU như thế nào để trang trải CHI PHÍ gì giúp chúng ta thành công bền vững.
Tuy nhiên cầu lưu ý rằng tất cả các yếu tố trên cần phải liên quan chặt chẽ và phù hợp với nhau. Cùng nguyên liệu nhưng người đầu bếp tài ba là người có công thức pha chế , gia giảm để tạo nên món ngon cho khách hàng phù hợp.
Chiến lược kinh doanh là vạch rõ con đường đi trong một giai đoạn nhất định dựa trên cơ sở của mô hình kinh doanh. Chiến lược kinh doanh trả lời câu hỏi NÊN và KHÔNG NÊN LÀM GÌ trên cơ sở định hình rõ KHÁT VỌNG CHIẾN THẮNG. Ta muốn gì khi theo đuổi chiến lược này? CHIẾN THẮNG sẽ được hiển thị như thế nào một khi ta thành công? Chiến lược kinh doanh là chọn THỊ TRƯỜNG & PHÂN KHÚC KHÁCH HÀNG nào, lựa chọn làm gì trong chuỗi GIÁ TRỊ của khách hàng.
Chiến lược kinh doanh cũng trả lời câu hỏi làm thế nào (CHIẾN LƯỢC CẠNH TRANH) để có thể chiến thắng. Để chiến thắng cần phải có NĂNG LỰC gì ? và HỆ THỐNG QUẢN TRỊ sẽ phải được xây dựng như thế nào để không ngừng gia tang NĂNG LỰC từ đó giúp THỰC THI câu hỏi LÀM THẾ NÀO để chiến thắng trong THỊ TRƯỜNG & PHÂN KHÚC KHÁCH HÀNG đã chọn. Vạch chiến lược cần tỉnh táo đánh giá các ĐIỀU KIỆN CẦN & ĐỦ để thành công trong thương trường khi xem xét tính chất NGÀNH, GIÁ TRỊ KHÁCH HÀNG mong muốn, VỊ THẾ TƯƠNG ĐỐI của ta với ĐỐI THỦ CẠNH TRANH.
Trong khi mô hình kinh doanh vạch ra KHUNG SƯỜN, cấu trúc hoạt động của doanh nghiệp ở mức độ tổng quan thì chiến lược kinh doanh cho ta biết CON ĐƯỜNG và CÁCH THỨC (HOW) đi đến thành công.
Mr CEO, điều cuối cùng bạn nên lưu ý rằng “Hãy học THỨC trước khi học CHIÊU”. Hãy bắt đầu từ NỀN TẢNG (mô hình và chiến lược) trước. Các CHIÊU (chiến thuật, kỹ xão) sẽ biến hóa theo thực tế trên cơ sở một nên tảng vững mạnh với con đường rõ ràng cụ thể. Muốn du ngoạn biển khơi, hãy biết bơi trước đã!
Chúc bạn bơi xa!
SG 30/5/2017
Mr Coach.
