Trong Gala chung kết Bình chọn Startup Việt 2018 do Báo VnExpress tổ chức ngày 15/11 tại TP HCM, 600 startup và khách mời lắng nghe phần chia sẻ đầy cảm hứng của bà Tan Hooi Ling – đồng sáng lập kiêm Giám đốc vận hành Grab toàn cầu.
Với phong thái tự tin, trẻ trung và gần gũi, doanh nhân khởi nghiệp 8x chia sẻ những bài học thiết thực mà đội ngũ Grab và chính bản thân bà đã trải nghiệm trong 7 năm qua.
Khi bà và đồng sáng lập Anthony Tan nói về ý tưởng triển khai dịch vụ gọi xe bằng di động cách đây 7 năm, không ai tưởng tượng được ứng dụng này thành hình như thế nào. Hiệu quả hay không. Thậm chí có người cho rằng ý tưởng thật điên rồ.
“Họ nhướn mày hỏi chúng tôi ‘Cái gì? Chính xác thì các bạn muốn làm gì? Sản phẩm này hoạt động như thế nào?’ khi chúng tôi chia sẻ ý tưởng”, bà Tan kể lại.
Bà Tan Hooi Ling – đồng sáng lập Grab dành 20 phút truyền cảm hứng cho các startup tham dự Chung kết Startup Việt 2018. Ảnh: Quỳnh Trần. |
Trước những hoài nghi và phản đối, đội ngũ Grab vẫn tiếp tục hành trình khó khăn. Bắt đầu bằng một tham vọng nhỏ là cung cấp giải pháp trải nghiệm đi xe an toàn cho những hành khách gọi taxi. GrabTaxi ra đời từ đó.
Qua từng bước gây dựng thành tựu, cứ sau mỗi một khoản đầu tư nhận hoặc sau khi một dịch vụ đã hình thành và tạo tiếng vang, Grab lại tiếp tục tái đầu tư để phát triển một sản phẩm mới. Cho đến nay, hệ sinh thái Grab đã có hàng chục dịch vụ cung cấp giải pháp gọi ôtô, xe máy qua di động, giao nhận hàng, giao nhận đồ ăn…
Bà Tan dẫn chứng bằng những con số cụ thể. Hiện Grab có mặt tại 235 thành phố thuộc 8 quốc gia Đông Nam Á với tổng dân số 650 triệu người. Ứng dụng Grab có 125 triệu lượt tải về, cứ 4 người sử dụng smartphone thì một người dùng Grab. Đến nay startup đã hoàn thành hơn hai tỷ cuốc xe, doanh thu hiện đạt hơn một tỷ USD.
Đồng sáng lập Grab nhấn mạnh thành tựu mà đội ngũ tự hào nhất là đã tạo công ăn việc làm cho 8,5 triệu cá thể, hộ kinh doanh, bao gồm các tài xế tham gia chạy Grab.
“Đó là kết quả của hành trình 7 năm đầy chông gai mà chúng tôi đã thử, sai, thất bại và đứng lên rất nhiều lần mới đạt được”, doanh nhân 8x nhấn mạnh.
Hội đồng giám khảo tâm đắc với những chia sẻ chân thành và đầy cảm hứng của đồng sáng lập Grab. Ảnh: Quỳnh Trần. |
Một trong những khó khăn mà bà và cộng sự thường xuyên đối mặt là tìm kiếm những đối tác và xây dựng đội ngũ có tầm nhìn và tin tưởng vào tương lai của startup.
“Không có nhiều người hiểu về mô hình của chúng tôi, thậm chí có người nói với chúng tôi là các bạn điên rồi. Cho nên ban đầu chúng tôi phải tìm kiếm khắp nơi trên thế giới những kỹ sư, những nhà khoa học, những nhân tài có cùng tầm nhìn, chí hướng để đồng hành”, đại diện Grab nói.
Bà Tan chia sẻ đây cũng chính là khó khăn đa số các startup sẽ gặp phải, nhất là với các startup đang ấp ủ ý tưởng khởi nghiệp hoàn toàn mới lạ, chưa ai từng nghĩ tới. Bà trấn an rằng, việc bị phản đối là một tình thế hoàn toàn bình thường bởi một ý tưởng mới có thể bị coi là điên rồ hôm nay nhưng ngày mai sẽ tạo một tác động cực kỳ lớn đối với toàn thế giới. Đó chính là mấu chốt của đổi mới sáng tạo.
Mặt khác, do lĩnh vực gọi xe qua di động chỉ mới xuất hiện cùng với Uber, Grab… trong khoảng 7-8 năm gần đây, doanh nghiệp vấp phải rất nhiều thất bại. Trải nghiệm đau đớn đó không chỉ tác động đến tập thể Grab nói chung mà còn có ảnh hưởng đáng kể đến cá nhân người đồng sáng lập, theo bà Tan.
Ông Trương Gia Bình gửi lời cảm ơn đến bà Tan Hooi Ling vì những chia sẻ bổ ích dành cho cộng đồng startup Việt Nam. Ảnh: Quỳnh Trần. |
Chia sẻ với hàng trăm startup trong hội trường, Tan Hooi Ling cho biết bài học rút ra từ Grab là hãy biết dừng lại và tự vấn mỗi khi gặp trở ngại hay vấp ngã. Nếu startup cứ tiếp tục lao về phía trước và lặp đi lặp lại một chiến lược để cầu mong lần kế tiếp sẽ thành công, thì đó là một chiến lược sai lầm. Bà Tan dẫn lời nhà bác học Albert Einstein: “Sự điên rồ là khi bạn làm đi làm lại một việc bằng cùng một cách và hy vọng kết quả sẽ khác đi”.
Sau mỗi vấp váp, startup cần bình tĩnh suy xét chuyện gì đã xảy ra, tại sao thất bại, điều gì đang không đi đúng hướng, và làm cách nào để thay đổi. Sau khi tự rút bài học kinh nghiệm, các nhà sáng lập hãy khởi động lại tâm thế, trí óc và năng lượng để tiếp tục hành trình chinh phục ước mơ của mình. Tuy nhiên, sự kiên trì đó cần đi kèm với một niềm đam mê mãnh liệt, bản lĩnh dám chấp nhận rủi ro và sự hy sinh tâm trí, thời gian, công sức, tiền bạc… để thực hiện ước mơ.
“Nếu có ai đó nói rằng các bạn thật điên rồ, hãy mặc kệ và đi tiếp. Nhưng khi và chỉ khi tiếng lòng của các bạn thôi thúc mỗi ngày rằng các bạn phải đạt được thành tựu bằng mọi cách, bằng mọi giá. Đừng khởi nghiệp chỉ vì muốn kiếm nhiều tiền hơn vì các bạn sẽ mất rất nhiều trước nhìn thấy tia sáng”, đồng sáng lập Grab đúc kết.
Khánh Anh