Dê là loài dễ nuôi, ít dịch bệnh, sinh sản và tăng trọng nhanh, dê sử dụng nguồn thức ăn từ cỏ cây và tận dụng được nguồn phế phụ phẩm nông nghiệp, công nghiệp là chủ yếu, ít sử dựng thúc ăn tinh. Dê ăn tạp, ăn được hầu hết các loại thực vật và ăn được số lượng thức ăn lớn hơn so với trâu bò.
Đặc biệt, trong các điều kiện khó khăn không thể chăn nuôi gia súc gia cầm khác, nhưng vẫn có thể chăn nuôi dê, nhất là chăn nuôi dê sữa, theo “phương thức nuôi nhốt, đầu tư thâm canh thức ăn tại chuồng…” ít vốn, đơn giản, dễ thực hiện, mang lại hiệu quả kinh tế cao, với qui mô đàn dê sinh sản 10 – 15 con, chi phí đầu tư giống, chuồng trại, thức ăn, thú y, phối giống, vệ sinh môi trường… thấp hơn 10 – 15 lần so với chăn nuôi bò sữa, nhưng lợi nhuận thu được không thua kém gì so với chăn nuôi bò sữa. Trung bình mỗi năm có thể thu nhập 40 – 50 triệu đồng.
Chính vì vậy, làm trang trại nuôi dê sữa là ý tưởng khả thi có thể thực hiện tại nông thôn, có cơ hội làm giàu thoát nghèo.
1. Địa chỉ mua giống dê sữa
Bạn có thể tìm đến các địa chỉ sau để mua giống dê sữa:
– Viện chăn nuôi, Trung tâm nghiên cứu, Trung tâm khuyến nông: Trung tâm Nghiên cứu dê và thỏ ở Ba Vì (Hà Nội), các trung tâm giống, cây trồng thuộc sở nông nghiệp và phát triển nông thôn, Viện chăn nuôi,
– Các trang trại nuôi dê có cung cấp giống như: Hộ ông Nguyễn Đình Minh, 15/54/12, ấp 3, xã Bình Hưng Hòa, huyện Bình Chánh, TP.HCM. ĐT: 08 8755313. Hộ ông út, Bình Chánh, TP.HCM. ĐT: 08 8579096. Hộ ông Hướng, Bình Chánh, TP.HCM. ĐT: 08 961 0280. Hộ ông Huấn, tỉnh Long An. ĐT: 072 880483. Hộ ông Thắng, 33 Chu Văn An, Sông Mao, Bắc Bình, Thuận Hải. ĐT: 062660067 (Nguồn tin: KS.Đặng Tịnh/Báo Nông Nghiệp).
– Các công ty, xí nghiệp cung cấp giống: Bạn có thể tìm trên internet rất nhiều thông tin về các công ty, xí nghiệp cung cấp dê giống, cần có sự lựa chọn kỹ càng cũng như đến trực tiếp xem con giống và thỏa thuận giá phải chăng…
2. Cách chọn giống dê sữa
* Chọn giống dê cái sữa
Ngoại hình, đầu hơi rộng, trán dô, cổ dài vừa phải, mình nở rộng, ngực sâu và dài, lưng thẳng, bụng to vừa phải, hông rộng và hơi nghiêng, da mềm, lông bông min, bộ phận sinh dục nở nang. Tứ chi: Hai chân trước thẳng, dáng đứng nghiêm chỉnh, hông nở rộng, chân sau cứng cáp thẳng đứng. Các khớp gọn thanh không dày. Bầu vú: Nở rộng, các phần cân đối, bầu vú gắn chặt vào bụng, gọn ở phía trước, hai núm vú dài và đưa về phía trước, nhìn phía sau bầu vú nở tròn, lông bầu vú càng mịn càng tốt, bầu vú phải treo vững, núm vú dài 4-6cm. Có nhiều tĩnh mạch nổi trên bầu vú.
Khả năng cho sữa: Tính bằng năng suất sữa hàng ngày và thời gian tiết sữa. Nên chọn những con có năng suất trên 11 lít sữa/ngày và có chu kỳ cho sữa trên 150 ngày/năm. Dê cái dễ vắt sữa cũng là chỉ tiêu cần quan tâm vì ở nước ta chủ yếu vắt sữa bằng tay.
Khả năng sinh trưởng, phát triển: Khối lượng cơ thể con vật tỷ lệ thuận với năng suất sữa thịt, nên chọn những cá thể luôn có chỉ tiêu sinh trưởng, phát triển cao hơn mức trung bình đàn.
Khả năng sinh sản: Thể hiện ở tính mắn đẻ, chọn dê cái có tỷ lệ thụ thai hàng năm phải trên 90% trở lên, khoảng cách lứa đẻ đều đặn, số con đẻ ra, tỷ lệ nuôi sống, số dê con sinh ra/năm/mẹ phải đạt cao hơn trung bình giống trở lên.
Khả năng thích ứng: Dê cái có sức chống chịu cao là dê sinh nở dễ dàng, ăn tốt và chịu được những điều kiện ngoại cảnh xảy ra tại nơi chăn nuôi, tỷ lệ cảm nhiễm ký sinh trùng và ốm đau thấp so với toàn đàn.
Dòng giống: Là yếu tố quan trọng, nếu chọn con giống từ những bố mẹ có lý lịch rõ ràng, khả năng sản xuất đảm bảo các chỉ tiêu kinh tế, kỹ thuật của nhóm giống, phẩm giống. Cần lưu ý rằng, khả năng sản xuất sữa ở dê khó xác định được theo ngoại hình và không tính quy đổi ra ngày (300 ngày) cho sữa như bò mà chủ yếu dựa vào lượng sữa thực tế đã thu được ở thế hệ bố mẹ chúng để chọn.
* Chọn dê sữa đực giống
Việc chọn dê sữa đực giống chủ yếu dựa trên dòng giống, khả năng sinh trưởng, phát triển, ngoại hình, tính năng và đặc biệt là khả năng phối giống thụ thai, phẩm chất đời con sinh ra.
Ngoại hình: Đầu ngắn, rộng, tai to, dày, dài cụp xuống, thân hình cân đối, cổ to ngực nở, tứ chi khoẻ mạnh, cứng cáp, chắc chắn, hai tinh hoàn đều đặn, to.
Dòng giống: Chọn con dê đực giống từ mẹ là dê cao sản, đẻ từ lứa thứ 2 đến lứa thứ 4. Nên chọn dê đực giống là dê con một (tức là lứa đó dê mẹ chỉ đẻ có 1 con) vì con 1 bao giờ cũng có thể trọng cao. Khả năng phối giống thụ thai ít nhất đạt từ 85% trở lên.