Dưới đây là 10 sự kiện nổi bật nhất của cộng đồng start-up Việt năm 2016.
1. Năm 2016 được Việt Nam chọn là năm Quốc gia khởi nghiệp
Với mục tiêu đẩy mạnh phát triển doanh nghiệp, khởi dậy tinh thần kinh doanh và sự sáng tạo của thế hệ trẻ, Chính phủ đã chọn năm 2016 là năm “Quốc gia khởi nghiệp” và đang triển khai những chính sách lớn nhằm hỗ trợ tối đa cho khởi nghiệp.
Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt “Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến năm 2025”, mục tiêu là tạo lập môi trường thuận lợi để thúc đẩy, hỗ trợ quá trình hình thành và phát triển loại hình doanh nghiệp có khả năng tăng trưởng nhanh dựa trên khai thác tài sản trí tuệ, công nghệ, mô hình kinh doanh mới.
Cụ thể, đến năm 2025, hỗ trợ phát triển 2.000 dự án khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; hỗ trợ phát triển 600 doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; 100 doanh nghiệp tham gia Đề án gọi được vốn đầu tư từ các nhà đầu tư mạo hiểm, thực hiện mua bán và sáp nhập, với tổng giá trị ước tính khoảng 2.000 tỷ đồng.
2. Quỹ đầu tư nổi tiếng thung lũng Silicon (500 startup) đến Việt Nam
Đầu năm 2016, 500 Startups – một quỹ đầu tư mạo hiểm lớn của Mỹ công bố sẽ lập riêng một quỹ nhỏ trị giá 10 triệu USD, rót vốn vào khoảng 100-150 dự án khởi nghiệp Việt Nam. Giá trị mỗi lần hỗ trợ khoảng 100.000-250.000 USD.
Quỹ này được điều hành bởi Binh Tran – đồng sáng lập hãng phân tích công cụ truyền thông xã hội Klout và Eddie Thai. Cả hai đều là người gốc Việt, nhưng đã có một thời gian dài sống tại Mỹ.
Là một quỹ đầu tư nhiều kinh nghiệm tại Thung lũng Silicon, 500 Startups được kỳ vọng giúp cộng đồng khởi nghiệp Việt Nam phát triển ngày càng mạnh mẽ hơn.
3. Một số start-up Việt đạt giải thưởng quốc tế
Tiêu biểu là phần mềm luyện nói tiếng Anh có tên gọi Elsa của 2 cô gái Việt là Văn Đinh Hồng Vũ (33 tuổi) và Ngô Thùy Ngọc Tú (29 tuổi) cùng tiến sĩ Xavier Anguera (Tây Ban Nha) vượt qua 1.200 đối thủ để giành giải nhất tại cuộc thi SXSWedu. Đây là một cuộc thi khởi nghiệp về công nghệ giáo dục được tổ chức tại thành phố Austin (bang Texas), Mỹ.
Ứng dụng dạy học ngôn ngữ cho trẻ em mang tên Monkey Junior giành giải Nhất tại cuộc thi Sáng kiến toàn cầu GIST Tech-I 2016 diễn ra tại Mỹ. Cuối tháng 11, Monkey Junior tiếp tục đạt giải vàng giải thưởng ASEAN ICT Awards, hạng mục “Start-up xuất sắc nhất”.
4. Nhiều start-up được rót vốn khủng từ nước ngoài
Năm 2016 chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của các công ty khởi nghiệp tại Việt Nam. Nhiều start-up đã huy động được số tiền lên đến hàng triệu USD.
Điển hình như thương vụ quỹ đầu tư Standard Chartered Private Equity (SCPE) và Ngân hàng đầu tư toàn cầu Goldman Sachs rót 28 triệu USD vào ví điện tử MoMo.
Ngoài ra, một số start-up khác cũng huy động được số vốn lớn trong năm qua như GotIt! (9 triệu USD); Vntrip.vn (3 triệu USD), Toong (hơn 1 triệu USD)…
5. Cộng đồng start-up “dậy sóng” vì Điều 292
Một trong những vấn đề gây tranh cãi nhất trong cộng đồng khởi nghiệp Việt Nam, đặc biệt với các start-up công nghệ trong năm qua là Điều 292, BLHS 2015 về việc cung cấp dịch vụ trái phép trên mạng máy tính, mạng viễn thông.
Theo điều luật này, nếu cá nhân, tổ chức cung cấp dịch vụ mà không có giấy phép hoặc không đúng nội dung được cấp phép, thu lợi từ 50-200 triệu đồng hoặc có doanh thu từ 500 triệu – 2 tỷ đồng sẽ bị phạt tiền từ 200-500 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm. Bên cạnh đó, kinh doanh vàng trên tài khoản, sàn giao dịch thương mại điện tử, kinh doanh đa cấp thì hoạt động trung gian thanh toán, trò chơi điện tử trên mạng và các loại dịch vụ khác trên mạng máy tính, mạng viễn thông đều chịu quy định của điều luật này.
Đại diện cộng đồng khởi nghiệp, Chủ tịch VINASA Trương Gia Bình và Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc đã có văn bản kiến nghị hủy bỏ Điều 292.
Tại phiên họp thường kỳ tháng 8, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã yêu cầu bỏ điều 292 quy định tội danh “cung cấp dịch vụ trái phép trên mạng máy tính, mạng viễn thông”.
6. Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đề cập đến việc lập sàn chứng khoán cho start-up
Tại hội thảo “Phát triển thị trường vốn cho doanh nghiệp khởi nghiệp” diễn ra ngày 7/6, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đã đề cập tới việc lập sàn chứng khoán riêng biệt dành cho start-up với lộ trình mong muốn trong 2-3 năm tới đây sẽ thành hiện thực để giúp các doanh nghiệp dễ dàng trong huy động vốn. Ý tưởng này đã được Chính phủ giao cho Ủy ban Chứng khoán Nhà nước phát triển thành đề án.
Tuy nhiên,sau khi thông tin được công bố, nhiều ý kiến trong cộng đồng start-up thể hiện sự băn khoăn về tính khả thi của mô hình trên.
7. Tổng thống Obama làm MC khi giao lưu với start-up Việt
Trong chuyến thăm chính thức Việt Nam hồi tháng 5 năm nay, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã có cuộc gặp gỡ và giao lưu với cộng đồng start-up Việt tại TP.HCM.
Tại sự kiện, người đứng đầu Nhà Trắng gây ấn tượng khi trở thành vị MC hóm hỉnh và sâu sắc trong cuộc trò chuyện với 3 doanh nhân trẻ Việt Nam, những người có điểm chung là từng sinh sống, học tập tại Mỹ, song đều trở về lập nghiệp hoặc làm việc tại Việt Nam.
8. SSIAM dành quỹ 100 tỷ đồng đầu tư cho start-up nông nghiệp
Trong khi nhiều quỹ đầu tư đang hoạt động tại Việt Nam chủ yếu rót vốn vào các lĩnh vực Công nghệ hay kinh doanh chuỗi cafe, nhà hàng… thì công ty quản lý quỹ SSI (SSIAM) lại có bước đi mới khi lập quỹ 100 tỷ đồng cho các start-up nông nghiệp.
Ông Nguyễn Duy Hưng, Chủ tịch công ty SSI cho biết Quỹ đầu tư sẵn sàng rót vốn và đồng hành cùng các startup, có thể bao tiêu sản phẩm hoặc hợp nhất nếu đối tác muốn bàn giao. Hellomum, công ty chuyên về phân phối thực phẩm sạch là start-up đầu tiên nhận được vốn đầu tư từ SSIAM.
9. Những vụ lùm xùm tại các công ty khởi nghiệp
Có thể kể tới việc The KAfe, start-up do Đào Chi Anh sáng lập bị tố chây ì công nợ và chiếm dụng vốn kinh doanh đến hàng tỷ đồng. Cuối tháng 10, Đào Chi Anh cũng tuyên bố không còn đảm nhiệm chức vụ CEO của công ty này.
Bên cạnh đó là việc giải thể của start-up thương mại điện tử Lingo.vn. Sau một tháng dừng hoạt động, trên fanpage chính thức của Lingo.vn xuất hiện một bức tâm thư tố cáo nhà đầu tư “tệ bạc”.
Gần đây nhất, cộng đồng start-up xôn xao trước việc start-up đặt phòng khách sạn trực tuyến Vntrip tố đối thủ Agoda trốn thuế.
