3 thách thức văn hóa đối với cộng đồng startup Việt

Tạp chí danh tiếng của Mỹ, Forbes vừa đăng một bài viết về văn hóa khởi nghiệp ở Việt Nam. Theo đó, các chuẩn mực văn hóa của Việt Nam không phải lúc nào cũng thuận lợi cho khởi nghiệp và việc tiếp cận vốn cũng gặp nhiều khó khăn.

Trong quá khứ, “khởi nghiệp” là mua một chiếc xe đẩy và làm những chiếc bánh mỳ thật ngon để bán ở bất cứ lề đường nào còn trống. Thế nhưng, môi trường khởi nghiệp hiện nay không còn giống như xưa. Thay đổi nếp nghĩ để bắt kịp với thời đại mới đặt ra cả thách thức và cơ hội cho những ai muốn khởi nghiệp tại Việt Nam.

Dưới đây là 3 rào cản đối với cộng đồng khởi nghiệp ở Việt Nam qua góc nhìn của tạp chí Forbes.

1. Hệ tư tưởng Nho giáo

Một trong những rào cản chính trong văn hóa khởi nghiệp ở Việt Nam là hệ tư tưởng Nho giáo. Tư tưởng chủ đạo của Nho giáo là coi trọng tôn ti trật tự.

Dưới ảnh hưởng của hệ tư tưởng này, nhân viên ở các doanh nghiệp Việt Nam thường không dám chất vấn cấp trên.

Những nhà sáng lập start-up thường không cởi mở và ít chia sẻ ý tưởng của mình. Trong các buổi thảo luận, mọi người thường không dám thách thức quan điểm của nhau.

Một vấn đề khác là ông chủ luôn đúng. CEO của start-up thường được vây quanh bởi những người chỉ biết nói vâng. Đó chính là sự cản trở không tốt khi muốn tạo nên sản phẩm tốt.

2. Vấn đề bản quyền, sở hữu trí tuệ

Tôn trọng bản quyền, sở hữu trí tuệ cũng là một thách thức khác với startup Việt. Như phần lớn các nước Châu Á, ở Việt Nam việc sao chép những ý tưởng thành công là chuyện thường ngày ở huyện.

Các start-up phần lớn chỉ tìm cách sao chép những gì đã được thử nghiệm trước đó. Điều này trái ngược với văn hóa sáng tạo ở Thung lũng Silicon.

Chìa khóa để khắc phục vấn đề trên là giáo dục, điều chỉnh suy nghĩ, thay đổi góc nhìn, tư duy qua các khóa học, buổi thảo luận, sự kiện trao đổi…

3. Tiếp cận vốn

Một thách thức lớn khác cho các startup Việt Nam là tiếp cận vốn. Bên cạnh các rào cản về thủ tục hành chính, có một hố sâu ngăn cách về văn hóa đầu tư giữa nền kinh tế cũ và mới. Điều này làm cho các startup khó tiếp cận được với nhà đầu tư thiên thần trong giai đoạn đầu.

Tại Việt nam không có mạng lưới nhà đầu tư thiên thần cho giai đoạn đầu khởi nghiệp, tức là quy mô vốn dưới 100.000 USD

Ngoài gia đình và bạn bè, start-up không còn nơi nào khác để vay vốn. Ngân hàng thì siết chặt hầu bao, trong khi các nhà đầu tư cá nhân và tổ chức tín dụng không muốn rót tiền cho những thương vụ nhỏ lẻ. Đây chính là những điều khiến startup khó khăn trong việc tiếp cận vốn và biến ý tưởng thành hiện thực.